“Εγώ πάντα το ήξερα”…πόσες είναι οι φορές που η χρήση αυτής της φράσης μας συνεπαίρνει! Ακόμη κι αυτούς που είναι υποψιασμένοι ή έχουν γνώση της φαμφάρας αυτής της έκφρασης…
Η αλήθεια είναι ότι, εάν κάνουμε μια αναδρομή, στα όσα γραφόντουσαν το 2007 περί οικονομικής κατάστασης για το διάστημα 2008-2010, θα αρχίσουμε να γελάμε μια και η αισιοδοξία ξεχείλιζε… για να φτάσουμε στο 2008 και να αντικρίσουμε την εσωτερική κατάρρευση των χρηματαγορών! Εάν ρωτήσουμε σήμερα τους οικονομολόγους να μας πούνε, ποια ήταν τα αίτια που οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση, θα ακούσουμε για υπερβολική ευκολία στην παραχώρηση ενυπόθηκων δανείων, για κενά στις κινήσεις κεφαλαίων κίνησης, για διεφθαρμένους οργανισμούς, για αυξημένη προσφορά χρήματος κ.ά. με τόση και μεγάλη ευκολία σαν να ήταν τελείως λογική και αναπόφευκτη, όλη αυτή η οικονομική κατάσταση! Κι όμως το 2007, ουδείς τόλμησε να αναφέρει κάτι τέτοιο!
Η αναδρομική πλάνη, είναι ένα γνωστικό σφάλμα που συμβαίνει πολύ συχνά. Συγγενεύει τόσο πολύ με το φαινόμενο “εγώ πάντα το ήξερα”… αναδρομικά όλα φαίνονται να υπακούν σε μια προφανή αναγκαιότητα!
Και γιατί αυτή η αναδρομική πλάνη ενέχει κινδύνους; Επειδή μας κάνει να πιστεύουμε, πως είμαστε πιο προικισμένοι για τις προβλέψεις από όσο πραγματικά είμαστε, πράγμα που με τη σειρά του, μας κάνει αλαζόνες και επιρρεπείς συνάμα, στο να παίρνουμε λάθος αποφάσεις… τραγικό!
Φυσικά δεν αναφερόμαστε μόνο σε κοινωνικά ή οικονομικά ή πολιτικά ζητήματα, αλλά πιο συχνά και σε προσωπικά θέματα…”το άκουσες;;ο τάδε με την τάδε χώρισαν… η ιστορία τους είναι τόσο αναμενόμενη, μια και είναι τελείως διαφορετικοί!”… ή “θα έκοβα το χέρι μου ότι αυτοί οι δύο θα χώριζαν, διαρκώς τσακώνονταν” και πόσες άλλες και πολλές παρεμφερείς εκτιμήσεις!
Μια και σ’αυτή την παγίδα, όπως προαναφέραμε, πέφτουν και οι γνώστες της ύπαρξης της πλάνης αυτής , μια καλή λύση είναι να κρατούμε ημερολόγιο. Με καταγεγραμμένες όλες τις σκέψεις και τις εκτιμήσεις μας…κι έπειτα , μετά από καιρό να το διαβάζουμε, κι έτσι να συγκρίνουμε αυτά που γράφαμε, με αυτά που τελικά συνέβησαν… θα εκπλαγούμε και ίσως συνειδητοποιήσουμε το αστείο στη φράση “εγώ το ήξερα”!!! Κι έτσι, πιθανώς καταλάβουμε ότι το ταλέντο μας στις προβλέψεις, δεν είναι και τόσο μεγάλο τελικά!!!